Met keurmerk stapsgewijs naar een dierwaardige veehouderij
Met het Beter Leven keurmerk verbeteren we, aantoonbaar en al jarenlang, het leven van miljoenen dieren per jaar die voor consumptie worden gehouden. Juist ómdat de consument ernaar vraagt, want het overgrote deel van de Nederlanders eet nog meerdere keren per week vlees. Dankzij de invoering van het keurmerk ruim 15 jaar geleden is er, vooral in supermarkten, een gegarandeerd minimum ontstaan qua dierenwelzijn, waarbij de lat hoger ligt dan de minimale Europese wetgeving.
Dit betekent dat supermarktbezoekers producten met minimaal 1 ster Beter Leven aantreffen op de verpakkingen. In vergelijking met keurmerkloos vlees, waarbij de normen van de wet worden gevolgd, is de mate van dierenwelzijn onder ons keurmerk vele malen beter. Dit is door de jaren heen een geleidelijk proces geweest, waarbij de Dierenbescherming stapsgewijs en samen met marktpartijen de lat steeds een stukje hoger heeft gelegd.
Met het Beter Leven keurmerk heeft de Dierenbescherming zijn nek uitgestoken om aantoonbaar het verschil te maken voor de dieren in de veehouderij. Niets doen, en vanaf een afstand roepen dat er misstanden zijn zonder die daadwerkelijk met de markt samen proberen op te lossen, is niet onze modus operandi. We vinden het dan ook jammer te zien hoe sommige partijen, zoals actiegroep Ongehoord, het keurmerk aanvallen. Daarmee is, onder aan de streep, namelijk geen enkel dier geholpen.
Sterren op de productverpakking
Het keurmerk is bekend om zijn Beter Leven sterren. Hoe meer sterren op de verpakking, des te meer is er rekening gehouden met de behoeften van de dieren. Hierbij gaat het om de hoeveelheid ruimte in de stal, het aanwezige verrijkingsmateriaal om mee te spelen en de aanwezigheid van een (overdekte) uitloop naar buiten. In het algemeen geldt dat bij 1 ster de dieren meer ruimte en speelmateriaal krijgen.
Bij 2 sterren mogen de dieren ook naar buiten en bij 3 sterren is er de meeste aandacht voor dierenwelzijn. Denk hierbij aan biologische vormen van veehouderij, maar ook aan stallen waarin dieren meer keuzevrijheid ervaren en mogen kiezen of ze binnenblijven of naar buiten gaan. 3 sterren Beter Leven komt het beste tegemoet aan de behoeften van het dier. We hebben het hier over stallen die zijn ontworpen om beter te voldoen aan het natuurlijk gedrag van het dier.
Wat gaat er schuil achter de sterren?
Toch wordt ook de stap naar 1 ster Beter Leven vaak onderschat. De mate van stalaanpassingen varieert per diersoort, maar voor een pluimveehouder is de overgang van een gangbare stal naar een 1 ster Beter Leven stal niet altijd makkelijk. Zeker in de huidige tijd met de landelijke stikstofmaatregelen worden boeren van het kastje naar de muur gestuurd en worden vergunningen maar mondjesmaat afgegeven. Dit betekent dat de pluimveestal is aangepast met strobalen, daglicht en meer ruimte, maar dat het wachten is op de vergunningen voor nodige verbouwingen en de omgeving (milieu en natuur).
Omdat de Dierenbescherming staat voor het welzijn van de (vlees)kippen hebben deze pluimveehouders meer tijd gekregen om de overdekte uitloop te realiseren. Dit betekent in de praktijk dat boeren voldoen aan alle overige criteria en het kippenvlees kan worden verkocht onder 1 ster Beter Leven. Het alternatief zou zijn dat de supermarktkip terugkomt van weggeweest; deze kippen hadden minder ruimte, geen daglicht en nauwelijks verrijkingsmateriaal. Met het oog op het nastreven van een Dierwaardige veehouderij is de Dierenbescherming continu in gesprek met marktpartijen om stapsgewijs de lat voor dierenwelzijn te verhogen en het aanbod in het schap te verbeteren. Op weg naar een dierwaardige veehouderij.
Eisen versus controle en borging
De Stichting Beter Leven keurmerk is verantwoordelijk voor de zogeheten “borging” en houdt toezicht op alle deelnemers zoals bij, uiteraard, boeren, maar ook bij onder meer slachthuizen en supermarkten, zodat de consument erop kan vertrouwen dat het vlees, de eieren en de zuivel die hij koopt, ook echt afkomstig is van dieren die een beter leven hebben gehad. Daartoe schakelt de Stichting Beter Leven keurmerk Certificerende Instellingen in die zich onafhankelijk opstellen bij het controleren en beoordelen of de door de Dierenbescherming vastgestelde eisen worden nageleefd. Deze Certificerende Instellingen zijn geaccrediteerd, ofwel: officieel erkend door de Raad van Accreditatie. Controles vinden structureel en regelmatig plaats en daarnaast geeft de Stichting Beter Leven keurmerk opdracht tot onverwachte, extra inspecties. Bij niet naleven van de voorschriften kan het keurmerk uiteraard voor een bepaalde periode of zelfs definitief worden ingetrokken.
Wat brengt de toekomst ons?
Na ruim 15 jaar actief te zijn kijkt de Dierenbescherming met trots terug op hetgeen zij heeft bereikt voor miljoenen dieren in de veehouderij. Nu supermarkten de keuze hebben gemaakt voor vers kipvlees(waren) met minimaal 1 ster Beter Leven is het leven van deze dieren letterlijk verrijkt met daglicht, meer ruimte en speelmateriaal. Ook zien we een verschuiving binnen zuivel optreden, waarbij wij samen met marktpartijen dierenwelzijn naar een hoger niveau trekken. Dat proces vraagt soms ook om concessies om dichterbij ons doel te komen; het zo goed en kwaad als het gaat voorkomen van dierenleed.
Voorlichting geven aan de consument hierover is dan ook een minstens zo belangrijk aspect. We richten ons in onze reclamecampagnes veelal op 3 sterren Beter Leven, ons hoogste ambitieniveau. De consument kan altijd kiezen uit de verschillende sterrenniveau’s en wat het beste bij zijn of haar portemonnee past. We zijn er nog niet, maar we zijn op de goede weg.
Eet bewust. Kies voor het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming.