Begrippenlijst SBLk

Beter Leven keurmerk
Via het Beter Leven keurmerk stimuleert de Dierenbescherming o.a. veehouderijen, slachterijen, verwerkers en retailers, om het vee dat wordt gehouden voor productiedoeleinden een beter leven te geven. Hoe beter de omstandigheden voor de dieren, hoe meer sterren de Stichting Beter Leven keurmerk toekent. Een consument kan op basis van het Beter Leven keurmerk rekening houden met het dierenwelzijn; hoe meer sterren hoe diervriendelijker het product. Het Beter Leven keurmerk bestaat uit het logo van de Dierenbescherming met de vermelding ‘Beter Leven’ en 1, 2 of 3 sterren.

Het Beter Leven keurmerk is een ketenkeurmerk. Dit betekent dat alle bedrijven in de productieketen, van primair bedrijf tot retail/foodservice, moeten deelnemen aan het keurmerk. Om Beter Leven producten te kunnen ontvangen, verwerken en/of af te leveren dienen de leveranciers en afnemers van een bedrijf door de Stichting Beter Leven keurmerk te zijn goedgekeurd voor de bijbehorende Beter Leven scope (diersoort en aantal sterren).

Beter Leven product
Als het Beter Leven keurmerk op een product wordt vermeld, moet het ook zeker zijn dat het betreffende product daadwerkelijk afkomstig is van dieren die een Beter Leven hebben gehad. Hiervoor moeten alle bedrijven in de productieketen zijn goedgekeurd. Daarnaast hebben ze een procedure vastgesteld voor het apart (gekanaliseerd) verwerken van deze Beter Leven producten. Voor de aanvullende voorwaarden waar samengestelde Beter Leven producten aan moeten voldoen, zie ‘Beter Leven product – samengesteld’.

Beter Leven product – samengesteld
Samengestelde Beter Leven producten bestaan voor een groot deel uit Beter Leven grondstof(fen) (bijv. vlees of ei) en voor een deel uit Niet Beter Leven grondstoffen (bijv. water of rookaroma). Voor dergelijke producten gelden aanvullende voorwaarden waaraan moet worden voldaan voordat er een verwijzing naar het Beter Leven keurmerk mag worden opgezet. De belangrijkste voorwaarden zijn:

Een samengesteld product voldoet alleen aan de randvoorwaarden als deze is geaccepteerd door de Stichting Beter Leven keurmerk. Of een samengesteld product voldoet aan de randvoorwaarden voor Beter Leven producten wordt beoordeeld door de Stichting Beter Leven keurmerk. Hiervoor dient een productspecificatie (conform het SBLk format) te worden aangeleverd.

Beter Leven scope
Deelnemers aan het Beter Leven keurmerk worden goedgekeurd/gecertificeerd voor 1 of meerdere Beter Leven scopes. De Beter Leven scope bestaat uit een diersoort en het aantal sterren. Bijvoorbeeld: BLk varken 1 ster, BLk kip 2 ster, BLk ei 3 ster, BLk rund 2 ster, BLk kalf 1 ster, enzovoorts. Binnen een productieketen dienen alle partijen goedgekeurd of gecertificeerd te zijn voor de bijbehorende Beter Leven scope.

Be-/verwerker
Be-/verwerkende bedrijven zijn locaties die een bewerking op een Beter Leven product uitvoeren waarbij gedurende (een deel van) het productieproces het Beter Leven keurmerk niet meer onlosmakelijk met het product is verbonden. Onder be-/verwerking valt ook het etiketteren en verpakken van het product m.u.v. her portioneren waarbij er minimaal één originele verpakking om het product blijft zitten waarmee het Beter Leven keurmerk onlosmakelijk gekoppeld blijft aan het product. Verwerkers worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria. Onder verwerkers vallen o.a. uitsnijderijen, eierbrekerijen en eierkokerijen tot en met verpakkers en etiketteerders.

BLk-portaal
Voor Beter Leven deelnemers is er een klantportaal ontwikkeld. Binnen dit portaal worden voor alle deelnemers de bedrijfsgegevens welke van belang zijn voor hun deelname aan het Beter Leven keurmerk geregistreerd. Op dit klantportaal kunnen Beter Leven deelnemers inloggen waarna ze de geregistreerde gegevens kunnen inzien en beheren. Het gaat o.a. om de Beter Leven scopes (diersoort en aantal sterren), leveranciers, afnemers en producten die voor het bedrijf zijn goedgekeurd door de Stichting Beter Leven keurmerk.
Naast de deelnemers kunnen ook de Stichting Beter Leven keurmerk (bijv. voor het beoordelen van nieuwe aanvragen, het uitzetten van controles, facturatie enzovoorts) en de aangewezen Certificatie Instelling (voor het uitvoeren van controles en het uitgeven van certificaten) de voor BLk deelname van belang zijnde bedrijfsgegevens inzien.

Certificaat
Een certificaat is een schriftelijk bewijsstuk dat het betreffende bedrijf voldoet aan de geldende Beter Leven criteria. Het certificaat wordt afgegeven door een Certificatie Instelling. Dit wordt voorafgegaan door een inspectie op het bedrijf en een beoordeling van de resultaten door een Certificatie Instelling.

Certificatie reglement
Het certificatie reglement beschrijft hoe Certificatie Instellingen Beter Leven inspecties moeten uitvoeren en wanneer ze het Beter Leven certificaat kunnen toekennen.

Certificatie Instelling (CI)
Een Certificatie Instelling inspecteert regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) of een deelnemer aan de bijbehorende Beter Leven criteria voldoet. Op basis van de inspectie op het bedrijf wordt beoordeeld of het bedrijf voldoet. Certificatie Instellingen moeten door de Stichting Beter Leven keurmerk worden erkend. Certificatie Instellingen die willen worden erkend, moeten voldoen aan de Acceptatievoorwaarden voor Certificatie Instellingen.

Criteria
Binnen het Beter Leven keurmerk dient de gehele productieketen, van primair bedrijf tot de retail/foodservice, gecertificeerd of goedgekeurd te zijn voor de betreffende scope (diersoort en aantal sterren) van het Beter Leven keurmerk.
Per Beter Leven scope heeft De Dierenbescherming criteria geformuleerd voor veehouders en de opeenvolgende bedrijven/schakels in de productieketen.

Deelnemer
Een deelnemer aan het Beter Leven keurmerk is een bedrijf dat door de Stichting Beter Leven keurmerk is goedgekeurd/gecertificeerd voor een bepaald bedrijfstype (o.a. veehouderij, slachterij, verwerker en retail) en een bepaalde Beter Leven scope (diersoort en aantal sterren).

De Dierenbescherming
De Dierenbescherming is de eigenaar van het Beter Leven keurmerk (regelinghouder) en stelt de criteria vast waaraan de deelnemende bedrijven moeten voldoen.

Foodservice
Onder Foodservice vallen bedrijven die op locaties Beter Leven producten verwerken (verwarmen, bereiden enzovoorts) en aanbieden aan de consument voor directe consumptie. Hierbij is tijdens (een deel van) de be-/verwerking het Beter Leven keurmerk niet meer onlosmakelijk met het product verbonden. Hiervoor dient een protocol te worden opgesteld. Hierin staat hoe de filialen Beter Leven producten gescheiden houden van niet-Beter Leven producten en dient er te worden voldaan aan de bijbehorende criteria. Het hoofdkantoor en de bijbehorende locaties worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria. Onder Foodservice vallen o.a. catering voor bedrijven, instellingen, scholen en vliegtuigen, fastfood restaurants, kiosken en tankstations.

Gebruikersprotocol en stijlhandboek
Het stijlhandboek beschrijft op welke wijze deelnemers het Beter Leven keurmerk mogen gebruiken in communicatie-uitingen (o.a. op verpakkingen, etiketten, websites, folders, advertenties en overig reclamemateriaal).

Gecertificeerde deelnemer
De bedrijfstypes die invloed hebben op de Beter Leven status van een dier/product, moeten regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) op basis van het Beter Leven criteria worden geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling. Dit gaat o.a. om de veehouderijbedrijven. Deze dienen eerst gecertificeerd te zijn voordat ze dieren/eieren met het Beter Leven keurmerk mogen leveren.
Voor de hierna volgende bedrijven in de keten (slachterijen, eierpakstations, verwerkers, foodservice en verwerkers in de retail) geldt dat nieuwe bedrijven eerst op basis van een administratieve inspectie door de Stichting Beter Leven keurmerk worden goedgekeurd. Vervolgens kan de ingangsaudit door de Certificatie Instelling worden uitgevoerd. Naar aanleiding hiervan kan de Certificatie Instelling besluiten het bedrijf voor Beter Leven te certificeren. 

Goedgekeurde deelnemer
De Stichting Beter Leven keurmerk beoordeelt bedrijven op basis van een aanmelding voor deelname aan het Beter Leven keurmerk. Indien de bedrijven voldoen aan de voorwaarden, kunnen de bedrijven door de Stichting Beter Leven keurmerk worden goedgekeurd voor het voeren van het keurmerk. Na de goedkeuring door de SBLk, kan de deelnemer gecertificeerd worden door de Certificatie Instelling.

Een aantal bedrijfstypes wordt alleen goedgekeurd en behoeft geen certificaat omdat zij geen be-/verwerking uitvoeren. Dit gaat o.a. om retailers die alleen Beter Leven producten in consumentenverpakkingen verkopen en om logistieke dienstverleners 2c.

Inspecties
Bij borging van het Beter Leven keurmerk worden de volgende inspecties ingezet:

Ketenregisseur
Een rechtspersoon die de veehouderijbedrijven (Primaire Deelnemers) aanmeldt bij de SBLk.Een Ketenregisseur kan bijvoorbeeld een slachterij, pakstation, Verwerker/bewerker, eierpakstation of intermediaire (bemiddelde, tussen-) organisatie zijn. De Ketenregisseurs zijn een aparte groep Deelnemers naast de Primaire en Secundaire Deelnemers.

Kostendoorberekening
De Stichting Beter Leven keurmerk belast de kosten van haar werkzaamheden door aan de deelnemers van het Beter Leven keurmerk. De kostendoorberekening geeft weer welke bijdrage deelnemende bedrijven verschuldigd zijn aan de Stichting Beter Leven keurmerk.
De kosten van de inspectie op het bedrijf en de certificering worden door de Certificatie Instelling apart in rekening gebracht.

Leveranciers/afnemers
Om Beter Leven producten te kunnen ontvangen, verwerken en/of af te leveren dient de bedrijfslocatie zelf, zijn leveranciers en zijn afnemers door de Stichting Beter Leven keurmerk te zijn gecertificeerd voor de betreffende Beter Leven scope (diersoort en aantal sterren).

De leverancier is de bedrijfslocatie waar het BLk product het laatst fysiek is geweest voordat het Beter Leven product bij de verwerker aankomt. De afnemer is de bedrijfslocatie waar het BLk product door de deelnemer fysiek naar toe wordt gestuurd.

Logistieke dienstverleners
Logistieke dienstverleners zijn partijen als transporteurs, vrieshuizen, order pick locaties, handelaren of webshops. De volgende soorten dienstverleners worden binnen Het Beter Leven keurmerk onderscheiden:

2a. Logistieke dienstverleners die geen eigenaar zijn van het product
De verantwoordelijkheid voor de locaties en deze Beter Leven producten ligt bij de eigenaar van de producten. De eigenaar moet bij de Stichting Beter Leven keurmerk de locaties registreren waar opslag of her portionering plaatsvindt. Deze bedrijven hoeven zelf geen contract te hebben met de Stichting Beter Leven keurmerk en hoeven niet geïnspecteerd te worden door een Certificatie Instelling.

2b. Logistieke dienstverleners die eigenaar zijn van het product en het product fysiek behandelen
Deze locaties dienen goedgekeurd te worden door het Beter Leven keurmerk. De locaties zorgen ervoor dat zij een aanvraagformulier indienen en een contract met de Stichting Beter Leven keurmerk afsluiten. Deze bedrijven vallen onder een lichter inspectie regiem. (Minimaal één) originele verpakking blijft om het product zitten, waarmee het Beter Leven keurmerk onlosmakelijk gekoppeld blijft aan het Beter Leven product.

2c. Logistieke dienstverleners die eigenaar zijn van het product en het product niet fysiek behandelen
Deze locaties laten het Beter Leven product rechtstreeks vanaf de leverancier versturen naar de afnemer. Het Beter Leven product komt niet fysiek op de eigen bedrijfslocatie langs. Deze locaties dienen goedgekeurd te worden voor het Beter Leven keurmerk. De locaties zorgen ervoor dat zij een aanvraagformulier indienen en een contract met de Stichting Beter Leven afsluiten. Er worden geen inspecties uitgevoerd.

Massabalans/vierkantstelling
De uitvoering van een massabalans (op kilogram basis) of vierkantsvergelijking (op basis van aantallen (bijv. aantal varkenshazen)) dient als een belangrijk middel om fouten aan het licht te brengen. Hiermee wordt gecontroleerd dat in- en verkoop met elkaar in overeenstemming is. Een deelnemer dient deze balans/vergelijking regelmatig uit te voeren. Hierbij controleert de deelnemer of het aangevoerde aantal kilogrammen Beter Leven product groter of gelijk zijn met het afgeleverde aantal kilogrammen Beter Leven product.

De massabalans/ vierkantvergelijking wordt, in het algemeen, als volgt berekend: (Y – X) / X * 100%
X = begin voorraad BLk + inkoop BLk + BLk product afgewaardeerd naar dit aantal sterren
Y = eindvoorraad BLk + verkoop BLk + BLk product afgewaardeerd naar minder of géén sterren + eventuele reststromen/verlies.
De uitkomst van de massabalans/ vierkantvergelijking dient nul of negatief te zijn.

Multisite certificering
Multisite certificatie is uitsluitend mogelijk bij retail met verwerker en foodservice, waarbij sprake is van een hoofdkantoor met filialen. De filialen opereren onder de verantwoordelijkheid en toezicht van het hoofdkantoor. Alle filialen zijn ingericht volgens dezelfde winkelformule en vallen onder hetzelfde kwaliteitssysteem welke vanuit het hoofdkantoor wordt aangestuurd. Hierbij voert het hoofdkantoor jaarlijks interne controles uit bij alle filialen. Uitsluitend het hoofdkantoor ontvangt een certificaat, waarbij in een bijlage het overzicht van de deelnemende filialen, die onder het certificaat van het hoofdkantoor vallen, worden vermeld.

Pakstation
Op een pakstation worden Beter Leven eieren naar aantal sterren, kwaliteit en gewicht gesorteerd en verpakt voor verkoop als verse tafeleieren of voor verdere verwerking tot eiproducten. Een pakstation moet een vergunning hebben in overeenstemming met artikel 5, lid 2 van Verordening (EG) nr. 853/2004. Pakstations worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria.

Protocol verwerkers
Alvorens goedkeuring kan worden verleend aan be-/verwerkers van Beter Leven producten, dient de verwerker een protocol(werkwijze) in te dienen waaruit duidelijk wordt hoe Beter Leven grondstof, halffabricaten en eindproducten tijdens de ontvangst, opslag, verwerking, verpakking en uitlevering correct worden geïdentificeerd en zichtbaar gescheiden worden verwerkt van niet-Beter Leven waardige producten.

Raadpleging
Voordat de Dierenbescherming wijzigingen van Beter Leven criteria definitief vaststelt wordt er via een raadplegingsronde afgestemd met de betrokken, deelnemende bedrijven. Tijdens de raadplegingsronde kunnen deze deelnemers reageren op de voorgestelde wijzigingen, met name vanuit praktische haalbaarheid. Deelnemers krijgen de mogelijkheid om schriftelijk te reageren op de voorgestelde wijzigingen. Waar nodig kan er aanvullend nog een hoorzitting worden georganiseerd om deelnemers hun reacties mondeling toe te laten lichten.

Register BLk
In het openbaar BLk register worden alle bedrijven geregistreerd die een Goedkeuring hebben ontvangen van de SBLk en een geldig Certificaat hebben ontvangen van een geaccepteerde CI. De SBLk beheert het register en verwerkt de certificatiegegevens, zoals aangeleverd door de CI’s. Het openbaar register wordt door de SBLk gepubliceerd op de website.

Reglement gebruik en toezicht Beter Leven keurmerk
Dit reglement bevat o.a. de randvoorwaarden waaronder het recht op gebruik van het collectief beeldmerk wordt verleend. Dit reglement is van toepassing op alle deelnemers aan het Beter Leven keurmerk.

Retail
Binnen de retail worden Beter Leven producten verkocht die voorverpakt (in consument-/eindverpakking) worden aangeleverd en onveranderd aan de consument wordt doorverkocht. Het Beter Leven keurmerk blijft dus onlosmakelijk met het product verbonden.

Het hoofdkantoor van een retailorganisatie/supermarkt dient goedgekeurd te worden voor het Beter Leven keurmerk. Zij dienen hiervoor een aanvraagformulier in en sluiten een contract met af met de Stichting Beter Leven keurmerk. Er worden geen inspecties uitgevoerd. Er is wel een logo bijdrage verschuldigd als het Beter Leven keurmerk actief wordt gecommuniceerd of op eigen merk producten wordt gevoerd.

Retail met verwerker
Hierbij wordt het Beter Leven product in bijvoorbeeld een supermarkt nog verder verwerkt (o.a. versneden, gekruid, verwarmd, verpakt en geëtiketteerd) waarbij tijdens (een deel van) de be-/verwerking het Beter Leven keurmerk niet meer onlosmakelijk met het product is verbonden. Hiervoor dient een protocol te worden opgesteld hoe de filialen Beter Leven producten scheiden van niet-Beter Leven producten en dient er te worden voldaan aan de bijbehorende criteria.

Het hoofdkantoor en de filialen worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria.

Onder retail met verwerker vallen o.a. de slagerij, Deli-afdeling of bakkerij in een supermarkt.

Slachterij
Een slachterij (slachthuis of abattoir) is een bedrijf dat vee slacht volgens de criteria van het Beter Leven keurmerk voor het betreffende diersoort. De dieren worden geleverd door veehouders en de slachterij produceert karkassen of karkasonderdelen.

Slachterijen worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria.

Stichting Beter Leven keurmerk (SBLk)
De Stichting Beter Leven keurmerk (SBLk) is de private keurmerkorganisatie die verantwoordelijk is voor de correcte borging van het Beter Leven keurmerk (BLk) en de communicatie onderhoudt met het bedrijfsleven. De SBLk behandelt en beoordeelt de aanvragen van deelnemers en verleent de goedkeuring. Ook houdt de SBLk toezicht op de externe certificatie instellingen die de fysieke controle en handhaving voor hun rekening nemen. De SBLk is een compacte organisatie zonder winstoogmerk die haar kosten doorberekent aan het deelnemende bedrijfsleven.

Veehouderijbedrijf
Een veehouderijbedrijf is een locatie waar vee (pluimvee, rundvee, varkens, kalveren, konijnen) wordt gefokt en gehouden voor de productie van vlees of eieren. Op Beter Leven veehouderijen dient het vee te worden gehouden op een wijze die voldoet aan de Beter Leven criteria voor het betreffende diersoort en de betreffende aantal sterren (1, 2 of 3 sterren). De fokdieren; grootouder- en ouderdieren bij pluimvee, gelten of beren bij varkens zijn momenteel nog geen onderdeel van het Beter Leven keurmerk en hoeven dus niet gecertificeerd te zijn.

Een veehouderijbedrijf kan zich niet zelf aanmelden voor het Beter Leven keurmerk, maar dient zich aan te sluiten bij een bestaande keten. Het bedrijf kan daarna worden aangemeld door de betreffende ketenregisseur. Veehouderijbedrijven worden regelmatig (conform de inspectiefrequentie zoals opgenomen in het certificatie reglement) geïnspecteerd en gecertificeerd door een Certificatie Instelling op basis van de bijbehorende Beter Leven criteria.

Verbouw / nieuwbouw / bestaande bouw:

Verbouw: Volgens Nota van toelichting uit Bouwbesluit 2012 is ‘verbouw’ het geheel of gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk. De definitie voor ‘verbouwing’ binnen het Beter Leven keurmerk is dus ook een bouwkundige wijziging van een bestaand gebouw, een uitbreiding, of een gewijzigde indeling waarvoor een aanpassing aan het bouwwerk nodig is. Bijvoorbeeld als gevolg van het aanbouwen van een overdekte uitloop, wijzigen van diercategorie, et cetera. Criteria voor verbouw mogen beperkt blijven tot het verbouwde onderdeel van het bedrijf. Bijvoorbeeld als er een interne verbouwing plaatsvindt, zoals het vervangen van ventilatiesystemen, hoeft niet tegelijkertijd een vergroting van het gebouw plaats te vinden, zoals het plaatsen van een verhoogd dak.

Nieuwbouw: Volgens Nota van toelichting uit Bouwbesluit 2012 valt onder ‘nieuwbouw’ alle bebouwing die volledig nieuw is opgebouwd tijdens deelname aan het Beter Leven keurmerk.

Datum nieuw-/verbouw: De definitie voor ‘datum nieuw-/verbouw’ is de datum waarop toestemming of akkoord is aangevraagd of afgegeven voor de nieuw-/verbouw plannen. Er zijn vier opties om nieuw-/verbouw aan te tonen welke zijn weergegeven in Tabel 1.

Bestaande bouw: Zoals beschreven in Bouwbesluit 2012. Binnen het Beter Leven keurmerk wordt onder het begrip ‘bestaande bouw’ verstaan; bebouwing zoals aanwezig op het tijdstip van aanmelding voor deelname aan het Beter Leven keurmerk (bepaald tijdens (ingangs)controle). Tijdens de (ingangs)controle wordt gekeken naar het tijdstip van de bouwkundige datum van oplevering van de bebouwing en of deze datum voor aanmelding voor het Beter Leven keurmerk ligt.

Opties voor aantonen nieuw-/verbouw (OF/OF)	Bepaling datum nieuw-/verbouw
Een kopie van de aanvraag omgevingsvergunning. Een ontvangstbevestiging van de gemeente dient te worden meegestuurd.	Datum waarop de aanvraag bij de gemeente is ingediend
Een digitale kopie van de verleende omgevingsvergunning.	Datum waarop de vergunning is verleend
Een kopie van de melding bij de gemeente op grond van de omgevingswet. Een ondertekende offerte (veehouder en aannemer).	Datum waarop de melding bij de gemeente is ingediend
Een beredeneerde onderbouwing waarom de aanvraag omgevingsvergunning of melding op grond van de vigerende omgevingswet niet van toepassing is. Een ondertekende offerte (veehouder en aannemer).	Datum waarop de offerte is ondertekend